مدیریت سرپایی آسیب های حادّ ورزشی - درمان اورژانسی جایگرین

حتماً زیاد دیده اید که در مسابقات ورزشی، ورزشکاری که دچار آسیب دیدگی می شود، بعد از خروج از میدان، کیسه ای حاوی یخ را دور محل آسیب دیده می بندند. این کار که معمولاً در ۲۴ ساعت اول آسیب دیدگی ادامه پیدا می کند، توجیهی علمی دارد به این ترتیب که یخ، با ایجاد سرمای موضعی، باعث تنگی عروق ناحیه آسیب دیده و کاهش خونرسانی می شود. این اتفاق باعث می شود که فاکتورهای التهابی که پس از آسیب به ناحیه مورد نظر هجوم می آورند و باعث عوارضی مثل تورّم، قرمزی و درد می شوند؛ به واسطه کم شدن خونرسانی، به مقدار کمتری در منطقه آسیب جمع شوند ولذا اتفاقات ذکر شده خیلی تخفیف پیدا می کند. معمولاً پس از گذشت ۲۴ ساعت اولیه، درمانهای بعدی شروع می شود که اساس آنها، به عکس درمان اولیه، بر ایجاد گرما و تسریع خونرسانی به بافت برای افزایش قدرت و سرعت ترمیم ضایعات استوار است.

پیشنهاد ما برای افزایش کارآیی این نحوه از درمان بسیار ساده است:

۱- سرمادرمانی: در ۲۴ ساعت اول، به جای یخ درمانی، مقداری «مورد» را با گلاب، خمیر کرده روی موضع مربوط ضماد کنید و هر ۵-۴ ساعت آن را عوض کنید. اثر بخشی این  ضماد در جلوگیری از تورم و التهاب موضع آسیب دیده بسیار بیشتر از یخ است.

۲- گرمادرمانی: پس از پایان دوره اول درمان، دوره دوّم را با ماساژ روغن زیتون تصفیه نشده روی محلّ آسیب، مدیریت کنید. روغن زیتون(که البته در صورت عدم دسترسی به آن، می تواند با سایر روغن های گرم و از جمله روغن بادام تلخ، هسته قیسی، سیاهدانه، کنجد و … جایگزین شود.) علاوه بر اثر تسکینی مناسب، با ایجاد اثراتی ازجمله گشاد کردن عروق موضعی و افزایش قابل توجّه خونرسانی عضو، سرعت ترمیم بافت آسییب دیده را فوق العاده افزایش می دهد. اضافه کردن مقداری دارچین یا زنجبیل یا فلفل سیاه به روغن، اثرات درمانی آن را بیشتر می کند. بهتر است حدّاقل یک نوبت از روغن مالی، شب(کمی قبل از خواب) انجام شود؛ روغن مالی باید با فشار مناسب و تا وقتی که روغن، کاملا جذب پوست شود ادامه پیدا کند و برای ایجاد جذب حدّاکثری، روی محلّ ماساژ، با پلاستیک پوشانده شود.

تذکّر:

در این مرحله، توأم کردن روغن مالی با انجام بادکش، باعث بهبود نتیجه درمانی خواهد شد.

با این تغییرات ساده در نحوه درمان خواهید دید که کیفیت درمان ضایعات عادی ناشی از ضربه و آسیب دیدگی های مشابه در ورزش، تصادف و مانند آن، تا حدّ زیادی افزایش پیدا خواهد کرد. البته برای درمانهای معرفی شده، جایگزین های دیگری نیز وجود دارد که به معرفی ساده ترین آنها اکتفا شد.

تذکّر مهمّ:

پس از پایان دوره حادّ اولیه(۲-۱ هفته اول پس از آسیب دیدگی)، گاهی بیمار دچار دردهای مزمنی در ناحیه آسیب می شود که بهترین راه حل آنها، حجامت یا زالواندازی در همان محلّ است. معمولا علّت این دردها، اختلال خونرسانی به بافت به دلایلی از جمله عدم تشکیل مناسب رگهای خونی جدید و وجود رسوبات التهابی در اطراف عروق است که با انجام حجامت موضعی یا زالواندازی، این مشکل مرتفع خواهد شد.

منبع: طب شیعه